Μεγάλο Σάββατο

Να περιπατείς σε τόσες εποχές από τα μικράτα σου μέχρι τις όμορφες και τις εσταυρωμένες Πασχαλιές.

 

Τα φύλλα δάφνης ως κύμματα μιας Αναστάσεως που εγγύς μας περιμένει.
 

Από το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής τα παιδία και οι έφηβοί ολίγον αριστερώθεν της θύρας του Ιερού βήματος να συνομιλούν εργαζόμενοι το διακόνημαν της αποκοπής των φύλλων δάφνης από τους πολύφυλλούς κλάδους.
 

 Ημιφόρτηγόν έμφορτον δάφνες εκόμιζεν από τις ημιορεινές κοινότητες και τους εκείθεν αγρούς ο καλόκαρδος κηπουρός όμου με έτερον φορτίον μερσινιών δια την στρώσην της οδού υποδοχής του αγαπητού Δεσπότου η οποία ελάμβαννεν χώραν περι την πρωίαν εκάστου Μεγάλου Σαββάτου εις ακρινήν τινάν συνοικίαν της πόλεως της Νεας Αμαθούντος.
 

Μεγάλον Σάββατον του 1982 να κοινωνεί η γειτονιά όλη εις τον Απόστολόν Ανδρέαν Χαράκη και ο εξ Αγίου Ανδρονίκου Καρπασίας γείτονας να αγάλλεται δια την προσέλευσην εις το Μέγαν μυστήριον..

ΣΚΑΦΕΣ ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΕΣ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ

Πουκατοθκιον που το σπίτιν της γιαγιάς μου τη Μεγάλην Εβδομάδαν, το Πάσκαν ήτουν μια ομορφκια χρωμάτων.

 

Οι μυρουθκιες πέλα σέλα της Πάφου ούλλης.

 

Τυρκά των φλαούνων να τριφκούνται, αυκά καλά να συναουνται ναν κότσινος ο κροκος να φκουν καλες οι φλαούνες μας.

 

Οι φουρνοι τα ξύλα σε πρώτη ζήτηση και επιστράτευση.

 

Μια τέχνη ολόκληρη να πυρώσεις το φούρνον μας στο σπίτι της θείας της Σαββούς.

Σπίτιν πατρικόν της οικογενειας.

Εδώ εζησε τα τελευταία της χρόνια η γιαγιά η Κατερίνα που μας παρέδωσε προκομμένα την παράδοση της πρωτινής βιωτης του άρτου με το σιταρένον αλεύριν που το δικόν σου το σιτάριν τη δικήν σου τη σοθκιάν.

 

Τους φουκούς, το ζύμωμαν σε σκάφην, μεάλην τζιαι μιτσιάν.

 

Κόμα τζιαι τωρά τες σκάφες εις τη Δρούσιαν εν τες έχουμέν για μόστραν.

Παξιμάθκια,κουλλούρκα ψουμιά τζιαι φλαούνες δυνάμενες για αθρώπους του κόπου των χωραφκιών της ξενηθκειάς ρεσπέρηες τζιαι βοσκους τζιαι σοφους τζιαι των βιβλίων.

Άνοιξη πρωταπριλιά ξημερώνει των Βαϊων.

 

Στο ανώιν της γιαγιάς μου θωρώ μακρα ως την Πόλην της Χρυσοχους τα μοναστήρκα τα εαρινά.

 

Τα χωρκα κατα κάτω ως πέρα στη Λίμνη το αρχαίον Μάριον Ξημερώνει των Βαϊων εις τη Δρούσιαν μακρα της πόλης που σε πληγώνει ο φθόνος πολλών η επιθετικότητά τους γιατι εν σ΄ αναγιώσαν οπαδοι μ αθρωποι πονεμένοι πρωτινοι.

Μιαν ομορφκιαν χρωμάτων μυρουθκιών ήχων ζωής εγυρέψαμεν...

Κόμα γυρεύκουμεντα με πεθυμιάν..

με αγάπην...

Μεγάλη Παρασκευή

Της Αποκαθηλώσεως
 

Οι πένητες άφοβοι θέσην λαμπράν λαμβάνουν
συγκοντα του Εσταυρωμένου ιστάμενοι.
Ειναι βλέπεις η ημέρα των σήμερον.
Εσταυρώθην δι αυτούς Βασιλευς της Δόξης.
Ουδεις τους παρατηρεί
ουδε και ο αυστηρός επίτροπος
ούτος που μυστικά τους ελεει
παντιοτρόπως τους συντρέχει.
Σήμερον εν ούλλοι ξυστιτζοι
ούλλοι συλλοησμένοι .
Να ρέξουν θέλουν κατω που τον Επιτάφιον
Ύστερις να πάρουν την μάναν τους
τη συμβίαν τα κοπελλούθκια να προσκυνήσουν εφτα επιτάφιους
ο ένας καλλύττερος του άλλου.
Κόμα τζιαι ο τρανός ο σουβλιτζης της Χώρας
Μεάλην Πέμπτην ξυλώνω φουγάρα
Μεγάλην Παρασκευήν εν εις το μάστρον
Μεάλον Σάββατον πάω στο χωρκον
Αννοίω Τετάρτην ξόπασκα αν είμαι ....
πομεθυστος που το πρωίν.
Έσσιει ο Θεός ημέρες.
Ήβρα το που τη μάναν μου.
Τα ριάλλια της Αποκαθήλωσης
εκρούσαν μαχαζια τζιαι περιβόλια.
Μεάλην Παρασκευήν ούλλοι συνάμενοι
η γειτονιά στην Εκκλησιαν
κόμα τζιαι αλιβάνιστοι πολλοί
Στον Απόστολον αντρέαν στου Χαράκη
στην Αγίαν Βαρβάραν στο Ζακάτζιν.

Αγίαν Παρασκευήν εις την Σταυρονικήτα
μετά το Πρωτάτον το Άξιον Εστιν
τα λυγισμένα γόνατα
εβαλές αρκην ξανά
μα μεινες πάλε ξοστρατης
πτωτικός και λίαν αποτυχημένος
καθώς λεν και οι καζέττες
τα μέσα δικτυώσεως
και οι έχοντες λίαν καλές συστάσεις

Μεγάλη Παρασκευή των Επιταφίων.

ΠΑΣΧΑΛΙΝΑ ΛΑΧΕΙΑ ΤΟΥ 1974

ΤΟ ΜΥΘΙΚΟΝ ΑΡΝΙ ΤΗΣ ΚΛΗΡΩΣΕΩΣ
 

Τα λαχεία ήταν ένα μέρος της σχολικής πραγμάτικότητας της σχολικής ζωής από το 1972 που πρωτοπήγα Δημοτικό.

 

Τότε ήταν αδύνατό οι γονείς μας να αγοράζούν τα λαχεία μας.

 

Νομίζω ήταν ένα ή μισό σελίνιν το έναν τζιαι έπρεπέν να δώκεις γυρόν να τα πουλήσεις εις τη γειτονιά τζιει τζιαι δα να τα πουλήσεις.

 

Τζιαι να γράψεις καλλιγράφικά το όνομάν τζιαι κάποτε τη διεύθυνση του αγοραστή.

 

Τα τηλέφωνά ήταν είδος πολυτελείας τότε εις του Χαράκη τζιαι στον Άην Γιάννην.
 

Ο Αντώνης ήταν ο μάστρος της γειτονιάς στα λαχεία και τη διάθεσή τους.

 

Η αλήθειά ήταν πως δεν τα πολυκατάφερνά.

Ήταν μια δεξιότητά που ποτέ δεν απέκτησα πλήρως.
 

Η μέρα της κλήρωσής συνήθως η επισημή γιορτή των Χριστουγέννων και του Πάσχα δια όλην την γειτονιά.

 

Μετά το εντυπωσιακό δράμα και την εκπληκτική χορωδία του Ζ Δημοτικού Σχολείου άρχιζε η πολυαναμενόμενη κληρωση.

 

Εφκαίνναν τότε οι μάτσες που τις πούτζιες των παλτών, των σάκκών, των πούγκων αναμένοντάς το χαμόγελόν της κάσιας κληρωτίδας.

 

Ήταν μεγάλη υπόθεση να κερτίσεις το αρνίν, ασσέν τζιαι θκυο κοννιάκκια ή μιαν λαμιτζάναν Κοκκινέλλιν ή μιαν κασιούαν σοκκολάτες Μαρς Ριτς ασσέν τζιαι μελίτα ή έναν μαστραππάν πισκόττα φρου φρου ή μιαν κασιάν σοκολατομπισκόττα ή σοκκολατέννια αυκα ή καλαθάκιν επίσημον με χρωματιστα αυκά και σοκκολατες φάιν φέαρ.

 

Έκαμνές που τα αλήθκεια Κύριον Πάσκαν.....
 

Ηχεί ακόμα στα φκιά μας η παρότρυνση της χαμογελούσας γαλαρίας
"Ανακάτωστην κάσσιαν δάσκαλε!"
 

Το γιορταστικόν αρνίν κερδίζει ο λαχνός......
 

Οδός Αιγαίου νούμερόν........

Μεγάλη Πέμπτη

 

Τα δώδεκα Ευαγγέλια

 

Μια μέρα εντελώς διαφορετική που ούλλες τες άλλες του χρόνου.

 

Ημέρα κυριολεκτικά χαρμολύπης.

 

Που νάκραν ως νάκραν της ρωμιοσύνης τζιαι της Ορθοδόξου Εκκλησίας μια ομορκιά π αλλου φερμένη.

 

Λόγος ευαγγελικός.

 

Πρόσωπα με θείο έρωτα μελούργησαν ύμνους για την ψυσιήν του πλασμάτου του πονιζάμενου του ελπίδαν ζητούντος.
 

Εις τα χωρκά μας σιγά σιγά εφτάναν γύρου γλυρου της Κύπρου οι χωρκανοι να κάμουν Πάσκαν έσσω τους.

Εις το χωρκόν τους.

Εις την εκκλησιάν τους.

Άμαν ήταν εις την Κύπρον εν το είχαν για καλόν να κάμουν Πάσκαν παραχωρκού.

Έζησα σου κάτι μεσομέρκα του Πασκάτου, της Τζιερκατζής που έρκουνταν ούλλοι λαμπροστολισμένοι.

Μια αγάπη πρωτινή τζιαι σύγχρονη τζι αληθινή .
 

"Άτε ανήψιν πάμεν για το τραπέζιν.  Επερίμενα σε χρόνια εν θα μου χλιάσεις τωρά Εννα τραουδούμεν ως αύριον το πορνόν..."

 

Μεγάλη Πέμπτη...

Σήμερον κρεμάται επί ξύλου ο εν ύδασι την γην κρεμμάσας.

 

Τζιαι εμείς κόμα γυρεύκουμεν φως σε ξένους αγρους κερατίων και εις χώραν ξένην άσωτοι και αλύτρωτοι.

 

Κύριε ....Κύριε μνησθητι και των δούλων σου των ανωρίμων και αφελών και θαμβωμένων υπό θησαυρών λαμπυριζόντων
και πλάνων....

Μεγάλη Τετάρτη

 

Μεγάλη Τετάρτη ουτιδανού λογογράφου
 

Δίδακτρα στους ποιητες της αληθινής μετάνοιας Γιάννη Κ. Παπαδόπουλο και Θεοδόση Νικολάου που μου έμαθαν μυστικώ τω τρόπω την αγάπη του Κυρίου την ελπιδοφόραν....

Μεγάλη Τετάρτη...

Όλοι πηγαίναμε στο Ευχελαιό (Άγιον Ευχέλαιος) όταν αρχίσαμε να καταλαβαίνουμε τι δώρημα ήταν για τον βίο μας.

Είναι αλήθεια πως ακόμα δεν προσέγγισα καν την πίστη του παππού μου του Γιαννή.

Ούτε την δύναμη αισιόδοξίας που αντλούσε η γιαγιά μου από την απλή βιοτή Ορθόδοξης Χριστιανικής πίστης.

Μιας πίστης χωρκάτικής παφίτικής.

Τρόπος βίου ήτο...
 

Μεγάλη Τετάρτη....

Ο Χριστός και οι ψαράδες μαθητές Του.

Ο νιπτήρας.

Τους πλένει τα πόδια.

Ο Κύριος των απάντων γονατά για τα τέκνα Του ολίγον προ του Σταυρού.

 

Εμεις τότε παιδιά και έφηβοι παλεύαμε να καταλάβουμε στα χρόνια μετά την Εισβολή.

Πάντα η Μεγάλη Εβδομάδα είχε μια μυστική δύναμη.

Μια φόρτιση της φύσεως ένα πένθος εν τη ανοίξει.

Συχνά συννεφιά. 

Και ένας διάλογος υπαρξιακός βιωματικός πέρα από τη ρουτίνα.

 

Ούλλοι να αλλάσσουν ασσεν τζιαι νακκουρίν.

Οι καφενέες να ποκάθουντε.

Το κουμάριν να σκολάννει γληορήττερα. 

Οι περίτου να προσπαθούν να νηστέψουν.....
 

Ενεν μέρες να καμωννούμαστεν τους απονήρευτούς θνητούς.

 

Μα πάντα η Μεγάλη Τετάρτη έβρισκεν μας μετά το 1981 σε έναν μικρόν ουτιδανόν αγώναν πέρκει έβρουμεν τη στράταν να παραδωθούμεν ασσεν τζιαι νακκουρίν εις τον Κύριον τζιαι την Οδόν του.

Δυστυχώς σε καιρούς φορτισμένους με την εθνικήν πληγήν επιβίωσης και σε περιστάσεις παιδευτικές ευκαιρες για στρατεύσεις πέρα από κομματα εφορήσαμεν στολές περισπασμού τζιαι εφκήκαμεν σε πολεμίστρες που, κακά τα ψέματα, εν μας αφήκαν για τζιαιρόν να ειρηνεύσουμεν να συνομιλήσουμεν με την Παναγίαν μας όπως οι πρωτινοι.....
 

Μεγάλη Τετάρτη...

Φάνου Κύριε λέήμων με μας τους ουτιδανούς.

Τους ημαρτηκώτες.

Τους πεπτωκότες.

Τα φτωχάτζια πον τους πάει να κάμνουν τους άρτιούς ευσεβείς.

 

Έτο ένας χωρκάτης που συγκυρίες εφέραν τους γονιούς του στη Λεμεσόν.

Γυρεύκει σου λλίην που την πίστην των αιπόλων του Ακάμα πόξω που τον Άην Κόνωνάν.

Συγκόντα στον Άην Γιώρκην τον Νικοξυλίτην.....
 

Τζιαι έτσι εφάμαρτοι έχουμέν να ασπρογιάσούμεν τζιαι να καθαρίσουμεν που γωνιάς που λαλει η μάνα μου η όντως ταπεινή τζιαι αλήθινή.
 

Μεγάλη Τετάρτη...

τζιαι ένας άτεχνος μαθητής όντως πιστών και σοφών Ελλήνων διδασκάλων φλυαρείμε μιαν τζιυνούρκαν γραφομηχανήν.....

Μεγάλη Τρίτη

Ο νυμφίος και το τροπάριο της Κασσιανής

Άμαν εκτύπαν η καμπάνα εσαζούμαστεν για την Εκκλησιάν.

 

"Έννα πάμεν εις τον Νυμφίον" ελαλούσαν οι νυκοτζυρές.

 

Αντίρρηση καμμία στις γειτονιές.

 

Ήταν που τες περιπτώσεις που οι δρόμοι ούλλοι τζιαι τα παραδρόμια οδηγούσαν εις τες εκκλησιες.

Στο τροπάριο της Κασσιανης μα και στα άλλα ψαλτικά οι μανάδες μας δάκρυζαν.

 

Μια γυναίκα τόλμησε παρά το βάρος της αμαρτίας να αλοίψει τα πόδια του Χριστού με μύρον ακριβόν πολλάκριβον τζιαι να τα σκουπήσει με τα μαλλιά της τα μακρυά τα λυμένα τους πόδας του Ιησού.

Δεν ήταν λλίον πράμαν να ακούεις πως ο Θεός των τόπων μας ο Χριστός μας εσυγχώραν τζιαι ήτουν τόσον καταδεκτικός.

 

Γεναίτζες της δύσκολής ζωής μες τα τόσα εγυρεύκαν μιαν σταλαμήν ελπίδαν.

 

Τούτην την αγάπην του Πλάστη μας στην όμορφήν την πτωτικήν την εν τολμηρή μετανοία.

 

Μια κοπέλλα μια γυναίκα θαρραλέα.
 

Άμαν ετέλειωννέν το τροπάριον τζιαι εγένετουν η απόλυση ούλλοι επροσκυνούσαμεν τον Νυμφίον τζιαι τις εικόνες.

 

Επκιάννάμεν το δρόμον για το σπίτιν μα οι γιαγιάες οι θκιάες οι μανάες μας ήτουν νομίζω αλλόσπως όμορφες με μιαν ελπίδαν εις το πρόσωπον.

 

Έτσι νύχταν εν αθθυμούμε να θυμώσαν κανενού στην γειτοννιάν.
 

Μύρον φέρουσα γυνή ελπίδαν εκόμισεν εις τα χωρία τες κώμες τες γειτονιές μα τζιαι στους αλυσωμένους με τα πάθη τα μεάλα.

 

Ελπίδαν εκόμισεν και εις τους ουτιδανούς και τους περιφρονημένους.
 

Μάντα καταδέκτικός ήτουν ο Γριστός μας. Εκαλοδέχτειν την.

 

Με καλοτροπκιάν μωρά μου.

 

"Δοξάζω τ Ονομάν Του τζιαι την Χάρην Του!"

Έτσι ελάλεν μια γιαγιά της Λέμεσού μιαν Μεγάλην Τρίτην όμορφην τζαι πρωτινήν...

Βράδυ Κυριακής των Βαϊων

 

Ταξιδεύω σε χρόνια παλαιά, της Λεμεσού, της Δρούσιας, της Πάφου και της Λευκωσίας.

 

Κάποιες Κυριακές με βάγια τζιαι ελιες κλάδους ελαίας με μαξιλάρκα γεμάτα φύλλα του ιερού δέντρου.

 

Από έξω γραμμένο ποικιλοτρόπως το όνομα της νοικοτζυράς που μεριμνούσε για την ελλιά την απαραίτητη για το κάπνισμαν του σπιθκιού τζιαι των αυλάδων.

 

Το καπνισμα των φρακτάδων, του σταύλου, των καπουνάδων το κάπνισμά της κτίσης όλης με τα καπνιστήρκα τα πήλενα τα ψημένα στον φούρνον του αγγειοπλάστη, του κουππάρη του παλλιού.

 

Το καπνιστήριν το καμούμενον εις το σιέριν...
 

Τζιαι πάντα στην ανάγνωσην του Ευαγγελίου έξωθεν του ναού εκείνον το αέρινο πέλαγος φύλλών ελαίας από τα χέρια των πιστων να σε πολιορκει τζιαι να σε συγκινεί.
 

Κυριακή νύχτα των Βαϊων να σκέφτούνται οι νοικουζυρες που εν βαλμένα τα τερκαστά τους για το ασπρόγιασμάν πέλα σέλα του σπιθκιού των στενών των δρόμων καρτζίν του σπιθκιού......
 

Κυριακή νύχτα των Βαϊων λοάρκασμάν των καλών τυρκών για τες φλαούνες.

Πότε εννα τριφτούν.

Πότε εννα σαστούν τα χρειαζούμενα για τις φλαούνες τα ψουμμιά τα κουλλούρκα του Πασκάτου....

ΠΑΣΧΑΝ ΕΙΣ ΤΑΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΤΩΝ ΧΩΡΙΩΝ ΤΟΥ ΑΚΑΜΑ

Αφιερωμένον στες νοικοτζυρες τες παλαιές του χωρκού μου και όλους τους κατα καιρούς ομοτράπεζους ημών εις την ωραίαν Δρούσιαν

Εις τας πασχάλιους ημέρας οι πρωτινές γεύσεις ήτο χαρά αναστάσιμη.

 

Αυκά καλα κοττσινισμένα με τους παλιούς τρόπους.

 

Φλαούνες κουλλούρκα ποξιμάθκια κατα παντού των χωρίων.

 

Οι φούρνοι πυρωμένοι καλά καθαρισμένοι κάτω πουν οι πλάκες τους εδουλεύκαν προ και μετά της Αναστάσεως.

 

Πριν το Πάσκαν ούλλα τα γρουσα της σκάφης τα ζυμωτά. 

 

Ύστερις τα ψητά ,οι πατάτες των χωραφκιών μας τα φητά.

 

Αρνιά ρίφκια τ Ακάμα των χωραφκιών γύρου γύρου του χωρκού.

 

Αν επυρώνναμεν τζιαι τα φουρνούθκια πουνυχτός με τα κρέατα τα σκλερά.

 

Εσιυλαρώνναμεν τα με λάσπην καλήν τζιαι καλά να μεν φέφκει η βράστη, το πύρωμαν των φουρνουθκιών.

 

Τίποτε να μεν φκαίννει προς τα έξω.
 

Σαλάτες.

Με το κρομμύδιν το σέλλενον το πομηλόριν ο,τι χόρτα είχαμεν.

Κόλλιαντρον τζιαι λάδιν καλόν πόλικον τζιαι λεμόνιν

Άλας της θάλασσας μας σύναμαν τζιαι στον σιερόμυλον αλασμένον νάκκον.

 

Αλλομιαν σαλάταν των αυκών με πστάτα βραστήν τζιαι ππαντζιάριν βραστόν λάδιν ξύδιν τζιαι καλήν καρκιάν
 

Ξυδάτα.

Καππάριν θκιαλεχτόν συναμένον που τα χωράσσια μας.

 

Κύρταμαν της θαλάσσης ημών.

 

Πάγκαλλούς θκιαλεχτούς καλοκαθάρισμένους.

 

Πιπέρκα αψά σέλλενα καλά μες το ξύδιν το δυνάμενον.
 

Σαν επροχώραν η τράπεζα και ο οίνος και οι πύρες ή το κονιάκ ανάλογως των ομοτράπεζων εζήτουν τες φρέσκες τζινάρες.

 

Οι αγκινάρες οι πρώτες ήτο από πριν κομμένες και συχνα εκαθαρίζοντο επί της τραπέζης με τους καθαρίζοντας ν ακροακκάννουν τον μεζέν το ακριανόν των φύλλων.

 

Με το πέρας του καθαρισμού οι θυσαυροί οι λευκοι των αγγινάρων εποτίζοντο με λεμονιν εκλεκτόν άλας πασιήν και οίνον της φλάσκας η οποία ένωνεν και τους κακοφανησμενους και τους εν έριδι ευρισκομένους.

 

Ούλλα εξεχνόντο κατά το νόημαν του παππού Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη.

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΟ ΧΩΡΙΟΝ ΠΡΟ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ

Η επιστροφή στην εστία του χωρίου κατά τας υπερλάμπρους εορτάς της Λαμπράς ήτουν έναν φαινόμενον συλλογικόν στους παλαιούς μα τζιαι στους νέους τζιαιρούς.

 

Αν εγιελιέσουν να μείνεις εις την πόλήν έτσι ημέρες ετρων σε η πεθυμιά του χωρκού σου. 

 

Αν ήτουν τρόπος ήτουν να πάεις ποδηλατικώ τω τρόπω εις τη Δρούσιαν ή τις Αρόδες.

 

Ένας θκειός μου με έναν χωρκανόν μας έκαμεν το τζιαι ευτυχώς ακούσαν τον Καλόν Λόον εις το Στρουμπίν τζιαι ορθρινά εφτάσαν εις το έμπα της Δρούσιας δα που την Αγιάν Μαρίναν στα χώματα της Λασιής.

Ήταν η ώρα που πυρώνναν οι φούρνοι για τα ψητά της Λαμπράς τζιαι το χωρκόν ελοτζοιμάτουν ύστερα που την Λειτουργίαν της Αναστάσεως. 

 

Εχάρησαν χαράν μεγάλην οι γονιοί τζι οι συγγενείς τους άμαν τους είδαν.

ΠΑΣΧΑ ΕΙΣ ΤΟ ΧΩΡΙΟΝ ΔΡΟΥΣΙΑ

Πάσχα για μας στα χρόνια τα παιδικά και τα εφηβικά ήταν συνώνυμα με ένα χωριό.Δρούσια.

 

Μέχρι το 1986 εορτάζαμε οικογενειακώς στο χωρίον της Λαόνας το ονομαστόν του πολλοπλουμου τ 'Ακάμα..

Ο Εσπέρινος της αγάπης στο χωρκόν μας ήταν όντως σύναξη χαράς για ούλλους τους Δρουσιώτες.

 

Δεν έχω στη μνήμη άλλη τόσο δυνατή κοινοτική σύναξη.

 

Συναντήσεις, ασπασμοι, δάκρυά χαράς, επιφωνήματα χαράς και εκπληξης.

 

Επαναπατρισμοί μετά από τριάντα ή σαράντα χρόνια. και εκει να δεις παναήρκα τζιαι χορούς.

 

Να κοπκιάσεις τζιαι κοντά μας.

Οι ιερεις μας με τα γιορτινά τους άμφια.

 

Η εικόνα της Αναστάσεως οι μερρέχες το ροδόστεμμά που τους γιορτάρηες.

 

Χριστός Ανέστη!

Αληθώς Ανέστη!

 

Και εκείνο το αμίμητο που πρωτάκουσα στη Δρούσια "Αξιούστε".

Τα πασχαλινά τραπέζια στης γιαγιάς και του παππού του Γιαννή με το θείο το Νεόφυτο το Σιαφκάλη να ιστορεί όμορφες ενθυμήσεις του χωρκού.

 

Τον πατέρα και τους θείους και τα ξαδέρφκια να τραουδούν φωνές του Ακάμα τζιαι της Πάφου.

 

Τραούδα συντροφάκιν μου να πούμεν ......
 

Τα απογεύματα μετά το γλέντι ούλλοι οι μιτσιοι κορούες κοπέλλια εσυνάουνταν στο σκολείον.

 

Παιχνίθκια του παλλιού τζιαιρού αλλά τζιαι ποδόσφαιρον.

 

Από το 1980 εστησαμεν έναν ωραιο γήπεδο πετόσφαιρας στο γρασίδιν πίσω που το παλλιον σκολείον μας.

 

Για χρόνια εδιούσαμεν του παιχνιθκιου μιτσιοι μεάλοι να άψει....

Μπροστά στη Μεγάλη Βδομάδα: Συλλογισμοί και θύμησες

Βράδυ Σαββάτου του Λαζάρου και συζητούμε με φίλους και ευσεβείς Λευίτες για την επιστροφή των Ελλήνων της Κύπρου στις εκκλησίες του νησιού κατά τις ακολουθίες της Μεγάλης Εβδομάδος. Το είχαμε συζητήσει και παλαιότερα. Μάλιστα, με προτροπή πατρική και ιερατική, προσπάθησα παλαιότερα να εικονίσω σε ένα μικρό κείμενο την επιστροφή των Κυπρίων στα χωριά τους τις άγιες ημέρες της Μεγάλης Εβδομάδας και του Πάσχα.

Ο σεβασμιότερος της εκτάκτου συνάξεως εξηγά για τη σχέση της Μεγάλης Εβδομάδος και των παιδικών βιωμάτων. Κάτι ξυπνά μέσα στις ψυχές πολλών Κυπρίων. Κάτι βαθύτερο από την κρούστα της αδιαφορίας και της ρουτίνας. Και επιστρέφουν στους ναούς της υπαίθρου και των πόλεων. Με τα βιβλιάρια των ακολουθιών. Αλλιώτικοι. Περισσότερο ανοικτοί στον διπλανό και τον πόνο του. Αληθινοί πιότερο. Τιμιότεροι. Και είναι οι ναοί μας κατάμεστοι και τα βράδια αυτών των ημερών έμπλεα ενός άλλου πλούτου και ενός αρώματος της παλαιάς πρωτινής Κύπρου. Το άρωμα και η ομορφιά των παιδικών βιωμάτων σε κάποιες μακρινές ημέρες Μεγάλης Εβδομάδος, κάποιες ημέρες πασχαλινής αναστάσιμης χαράς.

Η συζήτηση ακολούθησε κατόπιν την αναζήτηση της μυστικής δυνάμεως, του κρύφιου πλούτου των αγίων ημερών. Ακολούθησε τα αγωνιώδη βήματα δεκάδων, εκατοντάδων αδελφών μας στο μυστήριο της εξομολογήσεως. Τα βήματα της μετανοίας που συχνά τα οδηγεί ο νόστος κάποιων παιδιών βιώσεων της αναστάσιμης χαράς. Η ωρίμανση μιας απόφασης για ρήξη με τη ζοφώδη εποχή των χρημάτων, της έντονης κινητικότητας, της προβολής και της σύγχυσης.

Η Μεγάλη Εβδομάδα και τα παιδικά μας βιώματα. Οι γιαγιάδες με τα καπνιστήρια. Τα υλικώς πολύ φτωχότερα χρόνια προ και μετά την εισβολή. Οι πρώτοι επιτάφιοι που προσκυνήσαμε. Οι ύμνοι, ο επιτάφιος θρήνος. Οι φτωχικές προσφυγικές εκκλησίες. Οι πρώτες απόπειρες για νηστεία. Εκείνες οι διηγήσεις στο αλησμόνητο Δημοτικό Σχολείο. Το μαρτύριο του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού σε γλαφυρή διήγηση της αγαπημένης μας δασκάλας. Τα κόκκινα αυγά. 

Βιώματα και αναμνήσεις.

Σκεφτόμουν τη σύντομη συζήτηση. Είπα να καταγράψω κάποια ψήγματα. Είναι αλήθεια πως κάποια όμορφα παιδικά βιώματα μπορούν να οδηγήσουν τα βήματά μας στις δύσκολες ημέρες μας.

ΙΑΚΩΒΟΣ ΠΑΤΑΤΣΟΣ

 

Θα μας γυρεύουνε στους δρόμους επικήρυξη
Με το ρεγάλο το χρυσό της Αλβιώνος
Κι εσύ θα τραγουδας τρελλή προκήρυξη
Πανάρετος Ιάκωβος του μέλλοντος αιώνος

Άνοιξη 2004
Γιάννης Ν.Πεγειώτης

Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης

 

Φτωχός δεν ξέρω να ξηγώ τ' Αγια τα Πάθη
σ 'οσους γυρεύκουν δάσκαλόν κάποιον για να τους μάθει
Μα εδιδαχτηκά παλλιά απου σοφόν θκιαμάντιν
Γι αυτόν δια διδάσκαλόν μόνον Παπαδιαμάντην

Θρήνος άτεχνος για την Κύπρον

Και τι να γράψεις;
Μόνο να κλάψεις

Ήταν ένας τόπος ευλογημένος
Με τις ομορφιές του
Ήρθατε με τα χρυσόπουγκα κρυμμένα
Καλά παραλλαγμένα...

Και μας κλέψατε μέρα μεσημέρι
Αιφνίδια και άνανδρα
Υπούλως και ανάνδρως
Φέρατε την νέα τη σκλαβιά..

Κι όσοι δεν προσκυνήσαμε
Στη μοναξιά θρηνήσαμε
Μόνοι ξεπουλημένοι
Φίλοι κι εχθροι καλοθρεμμένοι
Με την καταλαλιά στα χείλη
Εν γένει ιδιότυπος σου λένε

Έγινε η ανθρωπιά κουσούρι
Η ελευθερία στο κιβούρι
Εσείς τα δικά σας
Τα τραγούδια τα παλιά σας
Κι ας πονέσαμε διπλά
Εσεις γραβάτες έτσι απλά

ΤΟΤΕ ΓΟΝΑΤΙΖΑΜΕ....

Η εφηβεία μετά από την εισβολή δεν ήταν μια εύκολη διάβαση για πολλούς από μας. 

Ηταν πλούσια σε εμπειριες και βασάνους.

 

Ήτο όμως και εμπλεη πολλών ευλογιών και χαρας

Τα πρώτα μας τραγούδια, οι πρώτοι στιχοι,τα μεγάλα όνειρα.

Μια εικόνα κολλημένη στον τοίχο του δωματίου με τη τσίγκινη στεγη.

Ο Χριστός μας αγιογραφημένος βυζαντινω τω τρόπω σε Εκκλησία του νησιού μας.

 

Τότε γονατίζαμε. 

 

Ήταν το ποκούμπι μας. 

 

Αργά τη νύχτα οι ψίθυροι κι οι προσευχές μας. 

 

Και ναι αποκρινόταν.
 

Έτσι αντέξαμε τότε...